Կոչումով՝ իրավաբան, ճակատագրով՝ բանաստեղծ
Գրիգոր Մելիք-Սարգսյանը, կարողացել է համատեղել իրավաբանությունն ու գրականությունը։ Վերաքննիչ դատարանի դատավորը երգիծաբան է Հայաստանի և Լեռնային Ղարաբաղի գրողների միության անդամ։ Առաջին հայացքից ծայրահեղ թվացող համատեղելիության մասին կպատմի հենց մեր հերոսը:
- Այո, ես կոչումով իրավաբան եմ և աշխատել եմ դատախազության և դատական համակարգում, բայց դեռ մանկուց գրել եմ բանաստեղծություններ, պատմվածքներ որոնց թիվը գնալով շատացել է ու այսօր արդեն ունեմ 30-ից ավելի՝ դատաիրավական, երգիծական, խոհական բնույթի գրքեր։
Իրավաբանը մասնագիտություն է և այն ձեռք բերելու համար հատուկ կրթություն է հարկավոր, իսկ գրող լինելը դա շնորհ է և չկա մի այնպիսի ուսումնական հաստատություն, որը կսովորեցնի ինչպես դառնալ բանաստեղծ։ Ես շնորհակալ եմ ճակատագրին, որ տվել է ինձ այս ունակությունը։
- Ձեր գրքերում ասում եք, որ իրավաբանը մարդկային հոգու ճարտարապետն է, այդ դեպքում ո՞վ է գրողը։
- Այդ խոսքերը ինձ ասել է հայրս, երբ պետք է ընրտրեի թե ինչ ճանապարհով եմ ուզում շարունակել։ Նա ասաց, որ իրավաբանը մարդկային հոգու ճարտարապետն է, քանի որ սկզբում մտադրություն ունեի նաև ճարտարապետ դառնալ։ Նա ուղղություն տվեց, որ լավ իրավաբանն էլ մարդկային զգացմունքների և ճիշտ դաստիարակության ճարտարապետն է , իսկ բանաստեղծը այս ամենի ոգեշնչողն է։ Ես լսեցի հորս և ընտրեցի իրավաբանությունն, որով այժմ զբաղվում են նաև կինս, զավակներս ու թոռներս։
- Պարոն Մելիք-Սարգսյան, ճի՞շտ է, որ այս ամենի հետ մեկտեղ նաև հանդիսանում եք Ավանի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու ատենապետը։
Իմ ազգանունն արդեն հուշում է, որ նախահայրերս հանդիսանում են Արցախի Խամսայի մելիքներից։ Մելիք Սարգիսը դեռ 16-րդ դարում կառուցել էր Շուշիի Սուրբ Սարգիս եկեղեցին, որի մասին ես տեղեկացա միայն իմ կառուցած եկեղեցին ավարտելուց հետո, գուցե ներքուստ ինչ որ բան զգում էի, քանի որ մինչ այդ էլ տանը պատրաստում էի փոքր եկեղեցիներ։ Եկեղեցին կառուցեցինք ընկերոջս հետ միասին և ընդամենը 6 տարում կարողացանք ավարտել, իսկ ես էլ 2002 թվականից առ այսօր նշանակվեցի եկեղեցու ատենապետ։
- Իսկ այս դեպքում, որ ատյանի առաջ է ավելի բարդ վճիռներ կայացնել դատական թէ՞ հոգևոր։
- Եթե չլիներ հոգևորի հանդեպ ունեցած նվիրումս, ապա չեմ կարծում, թե մնացած ամենը լիներ, առաջնայինն իհարկե իմ խիղճն ու հավատն է։
- Խոսեցիք ձեր ազգանունից․ գիտեմ, որ ունեք նաև ազնվականի և իշխանի կոչումներ, ինչպե՞ս կարող ենք այն հասկանալ մեր ժամանակշրջանում։
- Դա հետաքրքրիր պատմություն է։ Ինչպես արդեն նշեցի իմ նախապապը Մելիք Սարգիսն է։ Դեռ շատ տարիներ առաջ մեծ դժվարություններով ես կարողացա Ավետարանոց գյուղի եկեղեցու և համայնքի արխիվից հանել այդ ամենն հաստատող փաստաթղթերը, դրանք ներկայացրեցի Հայաստանի ազնվականների միությանը և նրանք էլ ինձ տվեցին ազնվականի կոչում և իշխանի տիտղոս։
- Պարոն Մելիք-Սարգսյան, հետաքրքիր է, դատական պրակտիկան առատ նյութ չի տալիս Ձեզ երգիծական գրականության համար։
- Դատական գործունեությունն այդ հարցում ոչ միայն օգնել է՝ ասեմ ավելին իմ երգիծական գրականությանն հիմքն է հանդիսացել, բայց իհարկե չեմ հերքում, որ լինում են նաև ծանր ապրումներ, երբեք հեշտ չի եղել մարդուն ազատազրկելու որոշումներ կայացնելը, շատ ավելի ուրախալի է, երբ արդարացնում ես։ Այնումենայնիվ, դատական լուրջ գորընթացներից զած շատ զավեշտալի դեպքեր էլ են լինում։
- Վերադառնալով նորից գրականությանը՝ ինչպիսի՞ գրական ժառանգություն և ի՞նչ ունեք փոխանցելու գալիք և ինչո՞ւ ոչ ներկա սերնդին։
- Ես շատ ուրախ կլինեմ, եթե իմ գրականությունը որոշ չափով մնայուն լինի։ Արդեն 65 տարեկան եմ և, քանի որ ծնվել եմ Գյումրում չէի կարող այս տարիների ընթացքում անմասն մնալ հումորի անսպառ հնարավորություններից, միշտ ցանկացել եմ մարդկանց ժպիտ ու ծիծաղ պարգևել և ընտրել եմ դա անելու ինձ հոգեհարազատ ճանապարհը։
Զրուցեց՝ Աննա Կոստանդյան